Перевод: с польского на все языки

со всех языков на польский

Со всех языков на:
Польский
С польского на:
Английский

I must end

Толкование Перевод

1 kończyć

1. (-ę, -ysz); vt
( rozmowę) perf; s- to end; (kawę, pracę) perf; s- to finish; (szkołę, uniwersytet) perf; u- to graduate from; ( kurs) perf; u- lub s- to finish
2. vi
to finish

kończyć coś robić — to finish doing sth

muszę kończyć — I must end lub finish now

skończyć ( perf) ze sobą — to put an end to o.s.

* * *

kończyć

ipf.

1. (= finalizować) finish, end, conclude; kończyć obiad finish one's dinner; kończyć książkę finish one's book; kończyć na czymś stop at sth; skończyć pracę finish work, knock off, call it a day; skończyć szkołę średnią graduate (from secondary school); kończyć studia graduate (from university l. college); jutro kończę 25 lat I will be l. turn 25 tomorrow; skończyła naukę w wieku 15 lat she left school at 15; skończył medycynę/geografię he has a degree in medicine/geography.

2. (= zrywać z czymś) be through (z kimś/czymś with sb/sth).

3. rzad. (= umierać) die.

kończyć się

ipf.

1. (= dobiegać końca) end, come to an end; skończyć się fiaskiem/sukcesem result in l. lead to failure/success; skończyć się rozwodem end in divorce; świat się na tym nie kończy it's not the end of the world; wszystko dobre, co się dobrze kończy all's well that ends well; niekończący się neverending.

2. (= wyczerpywać się) run out; kończą nam się pieniądze we're running out of money, the money's running out; moja cierpliwość się kończy my patience is wearing thin.

3. pot. (= tracić energię) become dead beat, become dog-tired, be done in.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kończyć
2 ko|niec

m 1. (finał) end
- koniec rozmowy/zebrania the end of a conversation/meeting

- koniec wojny the end of the war

- koniec świata the end of the world

- koniec roku szkolnego the end of the school year

- koniec meczu the end of the game a. match, full time

- dzwonek oznajmił koniec lekcji the bell went a. sounded for the end of the lesson

- na dzisiaj koniec that’s it a. all for today

- zaraz koniec pracy we’ll be finishing work in a bit

- widać już koniec pracy the work’s a. the job’s almost done a. finished

- przeczuwam marny koniec tego przedsięwzięcia przen. I feel this undertaking will come to a sorry end

- zachować najlepsze na koniec to keep a. save the best till a. for last

- to jeszcze nie koniec naszych kłopotów that’s not the end of our troubles

- dobiec końca to come to an end

- lato dobiega końca the summer is coming to an end

- podróż dobiegała końca the journey was drawing to an end a. nearing its end, the journey was almost over

- zebranie dobiegło końca the meeting came to an end a. to a close

- wojna dobiegła końca the war was at an end

- mieć się ku końcowi to be drawing to an end a. a close

- wojna miała się ku końcowi the war was nearing its a. drawing to an end

- bez końca endlessly

- ona mówi bez końca she never stops talking

- opowiadał bez końca tę samą historię he repeated the same story over and over (again)

- naprzykrzał jej się bez końca he kept pestering her all the time

- i tak bez końca and so on ad infinitum

- ciągnąć się bez końca to go a. drag on endlessly a. for ever

- zebranie ciągnęło się bez końca the meeting (just) went on and on

- budowa autostrady ciągnie się bez końca the construction of the motorway is taking forever

- ocean ciągnął się bez końca the ocean stretched out endlessly

- trwać bez końca to last a. take forever

- ukończyć coś do końca roku/miesiąca to have finished a. completed sth by the end of the year/month

- zostaliśmy do samego końca we stayed to the very end

- doprowadzić coś do końca to bring sth to a (successful) conclusion

- do końca świata until a. till the end of time

- do końca życia a. swoich dni to a. until one’s dying day, to the end of one’s days

- walczyć do końca to fight to the end a. the finish a. the last

- walczyć do samego końca to fight to the bitter end

- od dziś koniec z paleniem as from today, no more smoking! a. it’s goodbye to smoking!

- koniec z nami! we’ve had it now! GB pot.; we’re done for (now)!

- to już koniec! that’s the end!; that’s done it! pot.

- i (na tym) koniec (and) that’s final, (and) that’s that a. flat GB

- nie wyjdę za Marka i koniec! I will not marry Mark and that’s final!

- koniec (i) kropka that’s the end of it, full stop GB, period US

- nie pójdziesz, koniec i kropka you can’t go and that’s the end of it!; you can’t go, full stop!

- koniec końców a. końcem pot. (wreszcie) in the end; (w końcu, ostatecznie) after all

- koniec końców stanęło na tym, że... in the end a. eventually it was decided that…

- koniec końców, prawo do prywatności musi być respektowane after all, the right to privacy must be respected

- na koniec (wreszcie) in the end, finally; (na zakończenie) finally, lastly

- na koniec warto zauważyć, że... finally it is worth noting that...

- na końcu at the end, last (of all)

- na przyjęcie przyszedł na końcu he was the last to arrive at the party

- na samym końcu at the very end, last of all

- pod koniec at a. toward(s) a. near the end

- pod koniec maja/roku/XV wieku toward(s) the end of May/the year/the fifteenth century

- pod koniec stulecia towards the end a. close of the century

- pod koniec życia at a. toward(s) the end of one’s life

- w końcu (wreszcie, nareszcie) in the end, finally; (ostatecznie) after all

- w końcu deszcz przestał padać it finally stopped raining

- ja zadecyduję, co kupimy, w końcu to moje pieniądze I’ll decide what we’re going to buy – after all, it’s my money

- z końcem at the end

- z końcem maja/roku at the end of May/the year
2. (zakończenie) end
- zaskakujący koniec powieści/filmu the novel’s/film’s surprise ending a. surprising conclusion

- na końcu książki znajduje się indeks there’s an index at the back of the book

- na końcu listy at the end a. bottom of the list

- czytać książkę od końca to read a book from the end
3. (kraniec) (kolejki, kija, nitki) end
- drugi koniec miasta the other a. far end of town a. the city

- na końcu ulicy at the end of the street

- na samym końcu ogrodu at the very a. extreme end of the garden

- gabinet dyrektora znajduje się na końcu korytarza the director’s office is at the end of the corridor

- pojechać na koniec świata to go to the ends of the earth

- od końca from the end

- trzeci od końca the third from the end

- od końca do końca a. z końca w koniec from end to end

- zwiedziłem Europę od końca do końca I’ve travelled the length and breadth of Europe
4. (czubek) (języka, palca) tip, end; (noża, igły) point; (ołówka) tip, point
- okulary zjechały mu na koniec nosa his glasses slid to the end of his nose

- mieć coś na końcu języka to have sth on the tip of one’s tongue

- mam to na końcu języka I have it a. it’s on the tip of my tongue
5. sgt (końcówka) end
- to koniec zapasów that’s the end of the supplies
6. sgt książk. (śmierć) end, death
- jego koniec jest bliski he is nearing his end

- czuł, że jego koniec jest bliski he felt the end was near

- pielęgnował matkę aż do końca he took care of mother until the end

- jeśli mnie wydasz, to ze mną koniec if you give me away, I’m finished a. done for pot.

■ do końca fully

- sprawa nie została do końca wyjaśniona the matter has never been fully explained

- nie do końca się (z tym) zgadzam I don’t entirely a. fully agree (with that)

- nie do końca rozumiem, o co ci chodzi I don’t quite get your meaning a. what you mean

- oklaskom nie było końca there was no end to the applause

- ich gadaniu nie było końca pot. they (just) jabbered a. yapped on endlessly pot.

- położyć czemuś koniec książk. to put an end a. a stop to sth

- wiązać koniec z końcem pot. to make (both) ends meet

- z trudem wiązać koniec z końcem to struggle to make ends meet

- z mojej pensji ledwo wiążę koniec z końcem with my salary, I barely make a. I can hardly make ends meet

- koniec świata! nie wzięłam paszportu! bloody hell! I’ve forgotten my passport! pot.

- koniec wieńczy dzieło przysł. the end crowns the work przysł.

- wszystko ma swój koniec przysł. there is an end to everything przysł.; all things (must) come to an end (some time) przysł.; (o dobrych rzeczach) all good things (must) come to an end przysł.

- każdy kij ma dwa końce przysł. it cuts both ways pot.; two can play at that game pot.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ko|niec
3 co

Ⅰ pron. 1. (w pytaniach) what
- co to (jest)? what’s this/that?

- co jest na górze? what’s upstairs?

- co robisz? what are you doing?

- co mi kupiłaś? what did you buy for me?

- co się dzieje? what’s going on a. happening?

- co ci po tym? what do you need it for?

- o co chodzi? what’s the problem a. matter?, what’s going on?

- w co się ubierzesz? what are you going to wear?

- czego szukasz? what are you looking for?

- czego on chciał? what did he want?

- czego a. copot. chcesz w zamian? what do you want in exchange?

- do czego służy ten guzik? what is this button for?

- z czego jest ta koszula? what is this shirt made of?

- czemu się tak przyglądasz? what are you looking at?

- czym mam otworzyć tę puszkę? what shall I open this tin with?

- czym żywią się wieloryby? what do whales feed on?

- czym to się skończy? how will it (all) end?

- o czym oni mówią? what are they talking about?

- co to za maszyna? what’s this/that machine?

- co to za kamień? what kind of stone is this?

- co ty na to? what do you say a. think?

- co u ciebie? how are you?, what’s new?, how’s life (treating you)?

- co z tobą? źle się czujesz? what’s wrong (with you)?, don’t you feel well?

- psa zabierzemy ze sobą, ale co z kotem? we can take the dog with us, but what about the cat?

- co z tego? a. no to co? what of a. about it? pot.

- co z tego, że kocha? so he’s in love, so what? pot.

- co on, oszalał, żeby tyle forsy przepuścić! pot. he must be mad blowing all that money pot.

- czego tam nie ma na strychu! there are all sorts of things in the attic

- czym to on w życiu nie był! he’s done all sorts of things in life

- co ty mi tu przyniosłeś? what on earth have you brought me?

- po co a. na co? what for?

- po co jedziesz do Krakowa? what are you going to Cracow for?

- na co ci ten scyzoryk? what do you need this penknife for?

- i na co wam to było? what did you have to (go and) do that for?

- czego tam poszłaś? pot. what did you go there for?

- czemu płaczesz? what are you crying for?

- czemu nie? why not?

- „idziesz z nami?” – „czemu nie” ‘are you coming with us?’ – ‘why not?’
2. (w mowie zależnej) what
- powiedz, co chcesz na śniadanie tell me what you want for breakfast

- zapytaj go, co zrobił z nożyczkami ask him what he’s done with the scissors

- dobrze byłoby wiedzieć, o co właściwie mu chodzi it would be good to know what he really wants

- przysłuchiwał się, o czym rozmawiają he was listening in on their conversation

- nie wiem, co to była za ryba I don’t know what kind of fish it was

- nie rozumiem, po co tu przyszedł I don’t understand why he came here a. what he came here for

- powiem mu jutro, co i jak I’ll tell him tomorrow what’s what

- wiesz co?… (do) you know what?… pot., (I’ll) tell you what… pot.
3. (w zdaniu podrzędnym zawężającym) that
- wszystko to, co chciał zrobić everything (that) he wanted to do

- mam coś, co cię zainteresuje I’ve got something that’ll interest you

- nie zrobiłam nic, czego musiałabym się wstydzić I did nothing (that) I ought to be ashamed of

- rób, co chcesz do what you want

- czym była kiedyś łacina, tym stał się dziś język angielski what Latin was once, English is today

- co jest naprawdę nieznośne, to myśl, że… what is really maddening is the thought that…

- z czego będziemy żyć, to mój kłopot what we’re going to live on is my problem

- co się stało, to się nie odstanie what’s done is done
4. (w zdaniu podrzędnym rozwijającym) which
- powiedział, że pożyczył mi pieniądze, co nie było prawdą he said he had lent me some money, which wasn’t true

- zdał ostatni egzamin, czym bardzo ucieszył rodziców he passed the last exam, which made his parents very happy
5. (ile, jak, jaki) as
- on ma tyle samo wrogów, co przyjaciół he has as many enemies as he has friends

- zatrudniamy tyle samo pracowników, co rok temu we employ as many people as we did a year ago

- mam dwa razy tyle pracy, co ty I have twice as much work as you (have)

- kapelusz tego samego koloru, co płaszcz a hat the same colour as the coat

- mieszkam w tym samym domu, co on I live in the same building as he does

- rodzice tyle go widywali, co na obiedzie his parents only saw him at dinner time
6. pot. (kto, który) who
- ktoś, co nigdy nie był w wojsku someone who has never been in the army

- znam kogoś, co to chętnie zrobi I know someone who’ll be glad to do it

- gdzie się podział ten chłopak, co u was mieszkał? what happened to the boy who used to live with you?

- wiesz, co ty dla niego jesteś? do you know what you are to him?

- ten młyn, co to w nim teraz jest hotel that mill that’s a hotel now
7. pot. (dlaczego, w jakim celu) why
- co się tak kręcisz? why can’t you sit still?

- co tak wcześnie wstałaś? why did you get up so early?

- coś taki wesoły? why are you so cheerful?, what are you so cheerful about?
8. (w wyrażeniach emfatycznych) what (a)
- co to za dureń z niego! what a clown he is! pejor.

- co za niespodzianka! what a surprise!

- nie masz pojęcia, co to za rozkosz! you’ve no idea what a delight it is
Ⅱ praep. every
- co dzień/sobota every day/Saturday

- co dziesięć minut/dwa tygodnie every ten minutes/two weeks

- co chwilę a. chwila every couple of minutes, every now and then

- przystawał co krok he stopped with each a. every step

- co jakiś czas tu zagląda, żeby sprawdzić, co robimy he looks in every now and then to check on us

- opuszczał co drugą stronę he was skipping every other page
Ⅲ adv. (bardziej) co ciekawsze fragmenty/książki some of the more interesting sections/books
- co wytrwalsi zostali do końca sztuki only the most persevering stayed till the end of the play
Ⅳ conj. (jak) as
- (ona) pracuje w tej samej firmie co ja she works for the same company as me

- ten sam/to samo co zawsze the same as always

- taki sam jadłospis co przed tygodniem the same menu as a week ago

- to już nie ten człowiek, co dawniej he’s not the man he used to be

- jest równie inteligentny, co przebiegły he’s as intelligent as he is crafty

- mogła mieć równie dobrze trzydzieści co czterdzieści lat she could just as well have been thirty as forty

- co ciekawe/dziwne… what’s interesting/strange…

- co gorsza… what’s worse…

- co więcej… what’s more…
Ⅴ part. pot. (jako równoważnik zdania) boisz się, co? you’re afraid, eh? pot.
- ale ona urosła, co? she’s really grown, hasn’t she?

- będziemy w kontakcie, co? we’ll be in touch, right? pot.

- miłe dzieciaki, co nie? nice kids, eh? pot.

- nie poznajesz mnie, co? you don’t recognize me, do you?

- wszyscy gdzieś jadą na wykacje, a my co? everyone’s going somewhere on holiday, and what about us?

- kto cię tu wpuścił, co? who let you in, eh? pot.

- i co, zdałeś egzamin? well, did you pass (the exam)?

- co ty, chcesz oberwać od ojca? you don’t want to get it from your father, do you? pot.

- a ty co? dzwonka nie słyszałeś? what are you doing? – didn’t you hear the bell?
Ⅵ co do praep. 1. (jeśli chodzi o) as for, as far as [sb/sth] is concerned
- co do mnie, nigdy w horoskopy nie wierzyłem as for me, I’ve never believed in horoscopes

- co do pańskiego artykułu… as for your article…, as far as your article is concerned…
2. (w sprawie) regarding, concerning
- mamy zastrzeżenia co do ostatniej partii towaru we have some reservations regarding the last consignment

- jego uwagi co do nowelizacji ustawy his remarks regarding a. concerning the amendment of the law
3. (pod względem) regarding, concerning
- ustalenia co do zakresu prac details regarding a. concerning the scope of the work

- druga co do wielkości partia polityczna the second largest party

- dziesiąte co do wielkości państwo świata the world’s tenth largest state
4. (dokładnie) to
- co do godziny/dnia to the hour/day

- o siódmej co do minuty at seven o’clock sharp

- przyszedł punktualnie co do minuty he came a. arrived right on the dot pot.

- oddał mi wszystko co do grosza he gave me back every single penny

- powtórzyła wszystko co do słowa she repeated everything word for word

- zginęli wszyscy co do jednego not one of them survived
Ⅶ co…, (to) … conj. 1. (ile razy) each time
- co wstawał, robiło mu się słabo each time he got up, he felt faint

- co otworzył gazetę, wszędzie o Iraku every time he opened a newspaper, there was something about Iraq

- co strzelił, to chybił every time he fired, he missed

- co wspiął się wyżej, to zsuwał się each time he climbed up, he slipped down again

- co premiera, to sukces each new production is/was a success
2. (dla podkreślenia) co praca, to praca work is work (after all)
- co chłop, to chłop you can’t beat a man (about the place)

- co głowa, to głowa you can’t beat good brains

- co prawda, to prawda I’ll second that

- co dyrektor, to nie zwykły robotnik a director’s not just any worker
Ⅷ czym…, tym… conj. kryt. czym starszy, tym głupszy the older he gets, the more foolish he becomes
- czym większy przywódca, tym groźniejszy jego upadek the greater the leader, the further he has to fall

■ a co tam what do I care?, what does it matter?

- chciała pokazać, co to nie ona she wanted to show what she was made of

- co jak co, ale ciasto robisz pyszne say what you like, but you make delicious cake

- czego jak czego, ale pieniędzy im nie brakuje whatever they’re short of, it’s not money

- co najmniej at least

- co najwyżej at most

- co to, to nie! pot. that’s out of the question!; no way! pot.

- co (proszę)? pot. (w odpowiedzi) what?

- „Adam!” – „co?” ‘Adam!’ – ‘what?’

- „jesteś tam?” – „a co?” ‘are you there?’ – ‘what do you want?’

- co (takiego)? (wyrażające zdziwienie) what?, really?

- dopiero a. tylko a. ledwo co only just

- goście dopiero co wyjechali the guests have not long gone, the guests have only just left

* * *
1. pron
( w pytaniach) what

co to jest? — what is this?

co to za książka? — what book is that?

co powiedziałeś? — what did you say?

co z tobą? — what's the matter with you?

co Pan nie powie? — you don't say! ( w zdaniach względnych)

to drzewo, co rośnie koło domu — the tree that grows by the house

wspominał tych, co odeszli — he remembered those who had left

zdałem egzamin, co wszystkich zaskoczyło — I passed the exam, which surprised everybody

co się stało, to się nie odstanie — what's done cannot be undone ( w równoważnikach zdań)

rób, co chcesz — do what you want

nie ma co tu czekać — there's no point in waiting here

Bóg wie co — God knows what ( w zdaniach wykrzyknikowych)

co za niespodzianka! — what a surprise! ( tyle ile)

krzyczała co sił — she shouted with all her might

co niemiara — in abundance, (pot: cokolwiek) anything

jeśli co, daj mi znać — get in touch at the slightest thing
2. part
(wzmacniająco) co najwyżej — at (the) most

co najmniej — at least

co nieco — a little

co prawda — as a matter of fact

co gorsza — what's worse, worse still

co więcej — what's more, furthermore

co chwila/krok — every lub each minute/step

co drugi/trzeci — every second/third

co do (+gen) — ( odnośnie do) as to, as for

co do mnie — as far as I am concerned, ( dokładnie) (exact) to

wszyscy co do jednego — all to a man

co do sekundy — exactly on time
3. conj
co strzelił, to chybił — every time he shot he missed
4. adv
(pot: dlaczego) why

co się boisz? — why are you scared?

* * *

co

pron.

Gen. czego Dat. czemu Ins. i Loc. czym

1. ( zastępuje rzeczowniki) what; rób, co chcesz do what you want; czego (znowu) chcesz? what do you want (now)?; zwł. z irytacją what is it that you want (now)?; co to będzie? (= co chcesz zrobić?) what is it going to be?, what'll it be?; (= co się stanie?) what'll happen?; po co? what for?; byle co anything; Bóg wie co God knows what; diabli wiedzą co only the Devil knows; co to, to nie I won't have that; jeszcze czego! anything else?, what('s) next?; bądź co bądź anyway; w czym rzecz what's the matter; w razie czego (just) in case, if need(s) be; jak przyjdzie co do czego when the chips are down; nie ma co! there is no point; co komu do tego? it is none of anybody's business, why should it be anyone's business?, why should they care?; co mi tam! I don't care, I couldn't care less, who cares?; co będzie, to będzie happen what may; będzie co ma być what is to be, will be; what must be, must be; what will be, will be; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr let bygones be bygones; co z oczu, to z serca out of sight, out of mind; co się stało, to się nie odstanie what's been done cannot be undone, let bygones be bygones; co za dużo, to niezdrowo too much of a good thing, too much breaks the bag; co się odwlecze, to nie uciecze there is luck in leisure; co ma wisieć, nie utonie he that is born to be hanged shall never be drowned, if you're born to be hanged then you'll never be drowned; co nagle, to po diable haste makes waste; czym chata bogata, tym rada what's mine is yours; co ma piernik do wiatraka what do these two things have in common?, it is quite beside the point.

2. (jako zaimek względny, głównie w pytaniach i zdaniach złożonych) co tchu at full l. top speed, in all haste; tyle, co kot napłakał next to nothing; co do grosza not a penny less, not a penny more; tyle pomoże, co umarłemu kadzidło it won't do any good, it won't help at all.

conj.

( rozpoczyna zdanie podrzędne) which.

part.

1. ( wyraża powtarzalność) every; co krok every step; co godzina/co chwila/co miesiąc/co roku every hour/every moment/every month/every year; co prawda admittedly; co prawda, to prawda you're right; co rusz every moment, every time; na co dzień every day; co i raz pot. every moment, every time; co kraj, to obyczaj every country has its customs; every land has its own law; so many countries, so many customs.

2. ( wzmacnia przysłówki) what, still; co gorsza what's worse, worse still; co więcej what's more; co dwie głowy, to nie jedna two heads are better than one.

3. (wyraża pytanie o przyczynę, cel) why; co się tak długo zastanawiasz? why have you been dwelling on it so long?

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > co
4 być

impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be
- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors

- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it

- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?

- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king

- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born

- kiedy mnie już z wami nie będzie euf. when I am no more a. I am no longer with you euf.

- myślę, więc jestem I think, therefore I am

- być albo nie być to be or not to be

- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo

- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now

- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy

- nie ma obaw a. strachu pot. ! no problem! pot., not to worry! pot.

- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry

- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand

- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)

- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry

- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss

- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…

- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about

- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of

- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of

- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about

- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘

- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’

- już cię/was nie ma! off with you!
2. (przebywać, znajdować się) to be
- być w pracy/szkole to be at work/at school

- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert

- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five

- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today

- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room

- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him

- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’

- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’

- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’

- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?

- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday

- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter

- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia

- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’

- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’

- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’

- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna

- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building

- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet

- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house

- co jest w tym pudle? what’s in this box?

- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?

- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?

- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday

- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.

- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more
3. (trwać, stawać się) to be
- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.

- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.

- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home

- był maj it was in May

- to było w grudniu 1999 it was in December 1999

- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago

- jest piękny ranek it’s a fine morning

- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot

- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday

- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow

- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago

- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right

- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?

- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker

- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef

- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.

- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays

- nic z tego nie będzie it’s hopeless

- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it

- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it
4. (odbywać się, zdarzać się) to be
- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow

- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room

- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow

- był do ciebie telefon there was a phone call for you

- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?

- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine

- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?

- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?

- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine

- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring

- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened

- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?

- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him

- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?

- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold
5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be
- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting

- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday

- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university

- być na studiach to be a student a. at college

- być na prawie/medycynie to study law/medicine

- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department

- być na kursie komputerowym to be on a computer course

- być na wojnie to go to war
6. (przybyć) to be, to come
- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive

- był na mecie trzeci he came third

- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?
7. (znajdować się w jakimś stanie) to be
- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth

- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth

- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol

- być w ciąży to be pregnant

- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood

- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying

- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle

- być w strachu to be scared

- być w rozpaczy to be in despair

- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best

- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet

- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast

- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier

- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.

- być na diecie to be on a diet

- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel

- być na emeryturze/rencie to be on a pension

- sukienka jest do kolan the dress is knee-length

- wody było do kostek the water was ankle-deep

- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window

- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces

- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.

- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.
Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be
- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter

- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor

- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish

- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator

- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!

- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska

- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’

- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?

- była wysoka/niska she was tall/short

- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody

- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man

- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self

- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red

- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good

- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic

- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite

- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture

- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?

- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book

- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him

- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself

- ta zupa jest zimna this soup is cold

- Maria jest niewidoma Maria is blind

- jesteś głodny? are you hungry?

- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced

- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years

- bądź dla niej miły be nice to her

- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind

- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?

- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?

- nie bądź głupi! don’t be a fool!

- cicho bądź! be quiet!

- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers

- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on

- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth

- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything

- dwa razy dwa jest cztery two times two is four
2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written
- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink

- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents

- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper

- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow

- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday

- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool
3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will
- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life

- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him
4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address
- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help

- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs

- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you
6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late
- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven

- nie było co jeść there was nothing to eat

- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper

- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together

- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark

- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake

- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse

- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly

- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame

- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame

- na imię było jej Maria her name was Maria

- było dobrze po północy it was well after midnight

- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago

- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left

- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop

- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit

- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town

- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping

- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with
7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be
- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it

- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?

- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight

- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected

■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!

- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.

- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts

- być może perhaps, maybe

- być może nam się uda perhaps we’ll succeed

- być może a. może być, że… it may happen that…

- być niczym [osoba] to be a nobody

- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody

- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.

- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may

- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married

- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise

- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money

- było nic mu nie mówić you should have told him nothing

- co będzie, to będzie whatever will be, will be

- co było, to było let bygones be bygones

- co jest? pot. what’s up? pot.

- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.

- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.

- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it

- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting

- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.

- nie ma co a. rady oh well

- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work

- nie ma co! well, well!

- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out

- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!

- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka

- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time

- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!

- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!

- niech będzie! oh well!

- niech ci/wam będzie! have it your own way!

- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!

- niech tak będzie! (zgoda) so be it!

- tak jest! (owszem) (that’s) right!

- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’

- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!

- to jest książk. that is, that is to say

- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy

* * *

(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vi

to be

jestem! — present!, here!

jestem samochodem — I've come by car

jesteśmy po obiedzie — we've already had dinner

czy byłeś w partii? — were you a party member?

jest ciepło/zimno — it's warm/cold

jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry

co ci jest? — what's the matter with you?

będę pamiętać lub pamiętał — I will remember

ten dom był zbudowany w 1874 — this house was built in 1874

co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?

być może — maybe

nie może być! — this lub it can't be!

tak jest! — yes, sir!

to jest — that is

jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against

* * *

I.

być¹

ipf.

jestem jesteś są; będę będziesz bądź

1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.

2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.

3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).

II.

być²

ipf.

czasownik posiłkowy

1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.

2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
5 na opak

pot. amiss, wrong, back to front
- wszystko poszło na opak everything went amiss a. awry

- zrozumiał mnie na opak he misunderstood me

- musiałeś zrozumieć coś na opak you must have got it wrong a. back to front; you must have got (hold of) the wrong end of the stick GB pot.

- wszystko zawsze robi na opak he’s always putting the cart before the horse

- świat na opak a topsy-turvy world pot.; a world turned upside down a. inside out

* * *

na opak

adv.

the wrong way, contrariwise; wszystko poszło na opak all went awry; zrozumiałeś wszystko na opak you've got the wrong end of the stick.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na opak
6 życie

-a; nt

life; (pot: utrzymanie, wyżywienie) living, living costs

tryb życia — life style

życie osobiste — personal lub private life

życie wieczne — REL eternal life

życie nocne — night life

ubezpieczenie na życie — life insurance

wprowadzać coś w życie — to put sth into effect

zarabiać na życie — to earn one's living

być bez środków do życia — to be down at heel

* * *

życie

n.

1. ( stan organizmu) life; życie zwierząt/roślin/człowieka animal/plant/human life; życie płodowe fetal life; budzić się do życia (np. o roślinach, opowiadaniu) come to life; życie ledwie się w nim kołacze l. nie pozostało mu wiele życia he is not long for this world.

2. (= istnienie, egzystencja) life; ciężkie/łatwe l. lekkie życie hard/easy life; warunki życia living conditions; dawać komuś miesiąc życia (= rokować) give sb a month to live; narażać życie risk one's life; z narażeniem życia at the risk of one's life; uratować komuś życie save sb's life; pierwszy raz w życiu for the first time in one's life; życie intymne love life; życie osobiste l. prywatne private life; życie naukowe scientific life; życie kulturalne cultural life; życie seksualne sexual life; jedwabne życie charmed life l. existence, the good life; kawał życia plenty of time ( of one's life); wstępować na nową drogę życia embark on a new career; jesień życia the autumn of one's life; wiosna życia the spring of one's life; ubezpieczenie na życie life insurance; życie wieczne rel. eternal life; życie pozagrobowe rel. afterlife; życie po śmierci life after death; życie na pełnych obrotach life in the fast lane; życie nocne nightlife; życie to nie bajka life is not a bed of roses; sprawa życia i śmierci a matter of life and death; pan życia i śmierci master of life and death; szkoła życia school of life; walka na śmierć i życie life-and-death struggle, mortal combat; historia wzięta z życia true-life story; do końca życia as long as I live; póki życia as long as life endures; zbliżać się do kresu życia be nearing one's end; za życia in l. during one's lifetime; patrzeć serio na życie treat one's life seriously; być nie do życia be lifeless, be dog-tired; dać znak życia give signs of life; nie dawać znaku życia give no signs of life; darować komuś życie spare sb l. sb's life; kochać kogoś/coś nad życie love sb/sth more than life itself; odebrać komuś życie take sb's life; targnąć się na swoje życie l. odebrać sobie życie take one's life; powołać do życia call into existence; pozostać przy życiu remain alive; pożegnać się z życiem meet one's death l. end; mieć własne życie have a life of one's own; ujść z życiem escape with one's life; utrzymać przy życiu keep alive; usunąć się z czyjegoś życia withdraw from sb's life; używać życia live it up; wchodzić w życie come into force l. effect; wcielać coś w życie put sth into effect; rozpoczynać nowe życie start l. get a new life; turn over a new leaf; get a new lease of life; zakończyć życie end one's life; zatruwać komuś życie be the bane of sb's life; zrobić komuś z życia piekło make sb's life hell; złamać komuś życie ruin sb's life; czyjeś życie wisi na włosku sb's life is hanging by a hair's breadth; dać komuś życie give birth to sb; towarzysz/-ka życia life's companion; składać życie w ofierze sacrifice one's life; poświęcić l. oddać za kogoś/coś życie lay down l. give one's life for sb/sth; poświęcić (swoje) życie komuś/czemuś dedicate one's life to sb/sth; cudem ujść z życiem have a close shave; prowadzić podwójne/cnotliwe/normalne życie live a double/virtuous/normal life; pieskie życie dog's life; rajskie życie the life of Riley; samo życie! that's life!; uciekaj, jeśli ci życie miłe! run for your life!; run for dear life!; życie jak w Madrycie żart. the life of Riley; drogo sprzedać życie sell one's life dearly; miłość czyjegoś życia (= ukochana osoba; t. przen. = pasja) the love of sb's life l. of a lifetime; o mało (co) nie stracić życia come near losing one's life; przez resztę życia for the rest of one's life; człowiek uczy się przez całe życie you l. we live and learn; ustawić kogoś na całe życie set sb up for life; i to ma być życie! przen. what a life!; życie ci ucieka life is passing you by; życie musi toczyć się dalej the show must go on.

3. (= energia życiowa, temperament) life, vigor; Br. vigour; on jest bez życia he's lifeless; z życiem with vigour; nabierać życia (o opowieści, filmie) come to life; tchnąć w coś nowe życie breathe new life into sth; żyć pełnią życia live one's life to the full; nigdy w życiu! not on my l. your life!; wystraszyłem się jak nigdy w życiu I was scared half to death.

4. (= ruch) activity; tętnić życiem teem with activity.

5. pot. (= utrzymanie, wyżywienie) living; środki do życia means of subsistence; brak środków do życia destitution; być bez środków do życia be down at heel; życie ponad stan life beyond one's means; zarabiać na życie earn one's living l. keep; jak on zarabia na życie? what does he do for a living?

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > życie
7 na

praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on
- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair

- na ścianie/drzwiach on the wall/door

- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon

- na niebie in the sky

- na jeziorze/rzece on the lake/river

- na morzu at sea

- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture

- na środku czegoś in the middle a. centre of sth

- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth

- rana na nodze a wound on a a. in the leg

- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat

- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck

- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater
2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in
- na stadionie at the stadium

- na korytarzu in the corridor

- na ulicy in the street, outside

- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street

- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop

- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace

- na wschodzie/południu in the East/South

- na Bliskim Wschodzie in the Middle East

- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary

- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia

- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo

- na wsi in the country

- na uniwersytecie at (the) university/in the university

- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance

- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs
3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to
- na plażę/bagna to the beach/marshes

- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre

- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania

- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea

- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest

- wspinać się na Giewont to climb Giewont

- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets

- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department

- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert

- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east

- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden

- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth

- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs

- patrzeć na kogoś to look at sb

- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table

- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry

- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place
4. (wskazuje na odcinek czasu) for
- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days

- na krótko for a bit a. a short while

- na zawsze forever, for ever

- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment

- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter

- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure
5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday
- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday

- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow

- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch

- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth
6. (wskazuje na okazję) for
- na tę okazję for the occasion

- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions

- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch

- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday

- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve

- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral

- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye
7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike
- policjanci na koniach policemen on horseback

- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike

- latać na lotni to go hang-gliding

- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating

- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands

- skakać na jednej nodze to hop on one foot

- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope

- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom
8. (wskazujące na podporę) on
- stolik na kółkach a table on a. with wheels

- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes

- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US

- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse

- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt

- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash

- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back

- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane
9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on
- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator

- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter

- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress

- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano

- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano

- robić na drutach to knit
10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning
- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs

- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil

- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth

- nalewka na wiśniach cherry brandy

- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen

- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments

- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green

- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black

- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’

- zrobiła się na Marylin Monroe pot. she dolled herself up like Marylin Monroe pot.

- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks
11. (wskazuje na przeznaczenie) for
- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup

- butelka na mleko a milk bottle

- materiał na sukienkę dress material

- stojak na buty a shoe rack

- syrop na kaszel cough syrup

- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano

- dom na sprzedaż a house for sale

- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)

- brała krople na serce she took drops for her heart

- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books

- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it

- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles

- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits
12. (wskazuje na cel) for
- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation

- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam

- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge

- umówmy się na piwo let’s meet for a beer

- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping

- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?

- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing

- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her
13. (wskazuje na skutek) to, into
- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds

- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces

- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces

- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks

- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock

- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt

- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop

- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man
14. (wskazuje na przyczynę) at
- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation

- na czyjś rozkaz at sb’s order

- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth

- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath

- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it

- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party

- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal

- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot

- chorować na grypę to be ill with flu

- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US
15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour
- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year

- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten

- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place

- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint

- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long

- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open

- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him

- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor

- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years

- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income

- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious

- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times

- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.

- na co? what for?

- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?

- i na co wam to było? what did you have to do that for?

- na odwal (się) pot. a. na odpieprz (się) posp. [zrobiony, wykonany] any old how pot.

* * *

prep

(+acc) ( kierunek) to

na plażę/wieś — to the beach/country

na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba

wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree

na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)

wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)

na dwa dni — for two days

na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)

na poniedziałek — for Monday

na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)

na śniadanie — for breakfast

na wiosnę — in spring ( sposób)

na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen

na czyjś koszt — at sb's expense

na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)

jajko na twardo — hard-boiled egg

pranie na sucho — dry cleaning ( przyczyna)

na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation

na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish

chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)

100 km na godzinę — 100 km per hour

dwa razy na tydzień — twice a lub per week

stół na 20 osób — a table for twenty

jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten

po trzy na raz — three at a time

szeroki na dwa cale — two inches wide ( rezultat)

kroić (pokroić) (perf) coś na kawałki — to cut sth into pieces

malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)

album na znaczki — stamp album

kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)

przerwa na kawę — coffee break ( zamiar)

iść na spacer — to go for a walk

jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip

iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)

jeść obiad na stojąco — to eat lunch (while) standing

* * *

na

prep.

+ Loc.

1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.

2. ( sytuacja) gdybym był na twoim miejscu if I were you, if I were in your shoes.

3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.

4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.

5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.

6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.

7. ( narzędzie) pisać na maszynie type, typewrite; robić na drutach knit.

8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.

9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.

prep.

+ Acc.

1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.

2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.

3. ( stan) postawić kogoś na nogi przen. put sb on their feet (again).

4. ( okres) for; na chwilę for a moment, for a while; na miesiąc for a month.

5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.

6. (napęd, zasilanie) silnik na benzynę gasoline engine; zegar na baterię battery-powered clock.

7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.

8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.

9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.

10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.

11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.

12. ( dzielenie liczb) sto na dziesięć one hundred (divided) by ten.

13. ( wymiary) pięć na dziesięć cali five by ten inches.

14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.

15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.

16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!

prep.

z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi

1. ( z nazwami kolorów) pomalować coś na biało paint sth white.

2. ( okres) for; na długo/krótko for a long/short time; na zawsze forever.

3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.

4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).

5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
8 sam1

Ⅰ adj. 1. (bez pomocy) (by) oneself
- sam to zrobiłeś? did you do it (by) yourself?

- drzwi same się zamknęły the door closed on its own

- samo się zagoi it’ll heal by itself

- samo się nie zrobi it won’t get done by itself

- musicie sami zdecydować you have to a. must decide for yourselves

- „jak samemu zbudować dom?” ‘how to build one’s own house?’

- sam z siebie of one’s own accord, without being asked

- (ona) sama z siebie nigdy nie zabiera głosu she never speaks up of her own accord a. without being asked

- nic nie dzieje się samo z siebie nothing happens by itself a. without a reason

- wszystko zawdzięczam samemu sobie I owe everything to my own efforts

- włosy jej się same kręcą her hair curls naturally
2. (samotny) alone, by oneself
- był sam w domu he was alone a. on his own at home

- nie wolno jej samej wychodzić na ulicę she is not allowed to go out by herself a. on her own

- trudno jest żyć człowiekowi samemu it’s difficult a. hard living on your own a. living alone

- sam jeden all alone, all by oneself

- po śmierci rodziców została sama jedna when her parents died she was left on her own a. all alone

- słowo „bohater” pisze się przez sam h, nie przez ch the word ‘bohater’ is spelt with an h, not ch

- mieli same córki they had only daughters

- same nieszczęścia nas spotykają we’ve had a. met with nothing but trouble

- same zdolności nie wystarczą talent alone is not enough

- mówić prawdę, samą prawdę i tylko prawdę to tell the truth, the whole truth, and nothing but the truth

- w samym środku in the very centre, right in the middle

- na samym początku/końcu at the very beginning/end

- na samej górze/na samym dole at the very top/bottom, right at the top/bottom

- dom nad samym morzem a house right on the sea

- gałęzie zwisające do samej ziemi branches hanging right down to the ground

- w samo południe at midday, at high noon

- do samego rana right through to the morning
5. (jako podkreślenie) oneself
- sam sobie przeczysz you’re contradicting yourself

- sama tak powiedziała she said so herself

- sami sobie są winni they’ve only got themselves to blame

- mnie samego to zaskoczyło I was surprised myself

- samo miasto niczym szczególnym się nie wyróżnia the town itself is nothing special

- sam widzisz you can see for yourself

- sama widzisz, że to nie takie proste see, it’s not that easy

- sam zobacz see a. look for yourself

- sam powiedz you tell me

- sami powiedzcie, czy nie mam racji you tell me if a. that I’m wrong
6. (wskazuje na najwyższe miejsce w hierarchii) oneself
- widziałem samego prezydenta I saw the president himself
7. (wskazuje na przyczynę) mere, very
- na samą myśl o tym chce mi się płakać the mere a. very thought of it makes me want to cry

- od samego zapachu robiło mu się niedobrze the very smell (of it) made him sick
Ⅱ pron. taki sam the same
- mamy takie same pióra we’ve got the same a. identical pens

- (on) ma taki sam kolor włosów jak jego brat his hair is the same colour as his brother’s

- twój kapelusz jest prawie taki sam jak mój your hat is practically the same as mine

- wszyscy mężczyźni są tacy sami all men are the same a. alike

- ten sam the same

- byli w tym samym wieku they were the same age

- ta sama kobieta, którą widziałem wczoraj the same woman (as a. that) I met yesterday

- Paryż jest wciąż ten sam Paris is just a. still the same

- to samo the same

- to samo dotyczy ciebie the same applies to you

- poproszę jeszcze raz to samo! (the) same again please!

- zrób to samo co wujek do the same as uncle (did)

- jeden i ten sam one and the same

- to jedna i ta sama osoba they are one and the same person

- jedno i to samo one and the same thing

- odwaga i brawura to nie jedno i to samo bravery and foolhardiness are not the same thing

- tak samo [traktować, uważać] the same

- tak samo będzie i tym razem it’ll be the same this time

- tak samo jak dwa lata temu just the same as two years ago

- są tak samo winni they are equally guilty

- zniknął tak samo nagle, jak się pojawił he vanished just as unexpectedly as he had appeared

- „muszę już iść” – „ja tak samo” ‘I’ve got to go’ – ‘me too’

- tyle samo (z policzalnymi) the same number, just as many; (z niepoliczalnymi) the same amount, just as much

- tyle samo pracowników, co rok temu the same number of a. just as many workers as last year

- tyle samo prawdy, ile kłamstwa the same amount of truth as lies

- mają tyle samo lat they’re (of) the same age

■ maleńkie sam na sam z kimś a little tête-à-tête with sb

- porozmawiać z kimś sam na sam to talk to sb one-on-one

- marzył, żeby zostać z nią sam na sam he dreamt of being alone with her

- sam nie zje i drugiemu nie da przysł. (she’s/he’s) a dog in the manger

- klimat, który sam przez się jest czynnikiem leczniczym the climate, which is itself a healing factor

- takie nastawienie jest samo przez się zrozumiałe taken by itself such an attitude is understandable

- to się rozumie samo przez się! it goes without saying!

- rozumie się samo przez się, że… that goes without saying that…

- samw sobie in itself

- dla niego praca jest celem samym w sobie work for him is an end in itself

- ten dokument sam w sobie nie stanowi dowodu in and of itself the document does not constitute evidence książk.

- tym samym in the process

- uzyskał obywatelstwo polskie, a tym samym prawo ubiegania się o to stanowisko he acquired Polish citizenship, thus a. thereby gaining the right to apply for the post

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sam1
9 choćby

Ⅰ conj. 1. (nawet gdyby) even if
- choćbyś mnie błagał na klęczkach, nie ustąpię even if you were to go down on bended knees, I wouldn’t give in

- skończę książkę, choćbym miał czytać całą noc I’ll finish this book, even if I have to read all night

- choćby najbiedniejszy/najtrudniejszy even the poorest/most difficult

- każdy sen, choćby najpiękniejszy, musi się kiedyś skończyć every dream, even the most beautiful, must come to an end
2. (na przykład) sprawdź to gdzieś, choćby w encyklopedii check it somewhere, in an encyclopaedia, say
- połóż to byle gdzie, choćby na stole just put it anywhere, like on the table
Ⅱ part. 1. (przynajmniej) if only, even
- choćby miesiąc/dwa dni if only (for) a. even (for) a month/two days

- wstąp do nas choćby na chwilę drop in on us, even if it’s just a. only for a moment

- choćby nie wiem gdzie/jak/co no matter where/how/what

- choćbyś nie wiem co robił, nie dorównasz jej no matter what you do, you won’t measure up to her

- porozmawiajmy choćby o polityce let’s talk about politics, say a. for instance

* * *

conj; = chociażby

* * *

choćby

conj. i part.

even if; pójdę na koncert, choćbym miał się zwolnić z pracy I'm going to concert even if I have to take a day off (work); będę u ciebie o ósmej, choćbym nawet miał iść pieszo I'll be at your place at eight even if I have to walk.

adv.

at least, even if; as much as, just, but; choćby na chwilę usiądźmy i porozmawiajmy let's sit down and talk at least for a moment; czy masz choćby jeden argument przeciwko temu? do you have as much as one argument against it?; powiedz choćby jedno słowo say but one word; choćby to było najskromniejsze be it ever so humble; choćby tylko (po to), żeby mu powiedzieć even if only to tell him; czy on choćby kiwnął palcem, żeby wam pomóc? did he as much as lift a finger to help you?

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > choćby
10 dokądś

pron. 1. (do miejsca) somewhere; (w pytaniu) anywhere
- ta droga przecież dokądś prowadzi the road must lead somewhere

- dokądś poszła, tylko dokąd? she went off somewhere, only where?

- czy on dokądś pojechał we wrześniu? did he go anywhere in September?
2. (do czasu) some time
- dokądś to potrwa, ale w końcu zwyciężymy it will take some time, but we’ll win in the end

* * *

pron

somewhere; ( w pytaniach) anywhere

* * *

dokądś

adv.

somewhere, someplace.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dokądś
11 niech

Ⅰ part. 1. (w poleceniach, życzeniach) niech wejdzie let him/her (come) in, send him/her in
- niech zaczekają let them wait

- niech to będzie dla ciebie nauczką let that be a lesson to you

- niech pani spocznie please take a seat

- niech ciocia sobie wyobrazi jego minę (just) imagine his expression, auntie

- niech nikt nie wchodzi do tego pokoju (nie pozwalam) no one is to enter this room; (nie pozwól) don’t let anyone enter this room

- niech tego więcej nie słyszę don’t let me hear that again

- powiedz mu niech weźmie ze sobą śpiwór tell him to take a sleeping bag with him

- poczekaj, niech pomyślę wait (a minute), let me think

- pokaż, niech zobaczę, co tam napisałaś show me, let me a. let’s see what you’ve written
2. (oby) niech ta chwila pozostanie wam na zawsze w pamięci may you always remember this moment
- niech żyje wolność! long live freedom!, freedom for ever!

- niech żyje król! long live the king!

- niech żyje młoda para! (toast) to the bride and groom!
3. (obojętność) a niech sobie ma i dziesięć samochodów, co mnie to obchodzi let him have ten cars if he wants, what do I care? 4. (groźba) niech tylko spróbuje! just let him try!
- niech ja cię kiedyś dorwę! pot. just wait till I lay my hands on you!
5. książk. (przypuśćmy) let
- niech x = 45 let x equal 45

- niech linia AB przecina linię CD let line AB intersect line CD

- weźmy na przykład Polskę, niech to będzie Polska średniowieczna let’s take Poland for example, (say) mediaeval Poland
Ⅱ conj. niech tylko zrobi się ciepło, to pojedziemy na plażę let’s just wait a. just let’s wait till it gets warmer, then we’ll go to the beach
- niech ja zachoruję, co wtedy zrobisz? what if I fall ill, what will you do then?

- niech wszystko stracę, nie ustapię I don’t care if I lose everything, I won’t give in

- wakacje, niech będą najdłuższe, muszą się skończyć holidays, however long they are, must come to an end

■ niech będzie a. niech tam oh, all right

- niech ci będzie a. niech ci tam oh, all right (have it your own way)

- niech mu będzie a. niech mu tam good luck to him

- niech się dzieje, co chce come what may

- (a) niech cię/go! pot. damn you/him! pot.

- (a) niech to! pot. blast a. damn it! pot.

- niech to zostanie między nami that’s between you and me

* * *

part

niech wejdą — let them come in

niech pomyślę — let me think lub see

niech i tak będzie — so be it

niech tylko spróbuje! — just let him try it!

niech cię Bóg broni, jeśli... — God help you if...

niech żyje...! — three cheers for...!

niech żyje królowa — long live the Queen

niech spojrzę — let me see (that)

a niech to! — what a nuisance!

* * *

niech

adv.

1. niech wejdą let them come in; niech żyje (król)! long live (the King)!; niech się dzieje, co chce come what may; niech cię ręka boska broni, jeśli... God help you if...; niech będzie pochwalony (Jezus Chrystus) praised be Jesus Christ; niech będzie let it be, so be it; niech ci będzie all right; a niech go! ( z podziwem) some lucky devil!; niech to szlag! damnation!; niech mi wolno będzie (powitać/zaprosić) let me (welcome/invite); niech stracę my loss!; niech pomyślę let me think l. see; niech żyje...! three cheers for...!; a niech to! what a nuisance!; niech cię o to głowa nie boli don't worry, I'll take care of everything.

2. pot. (= przypuśćmy, że) a niech ktoś się o tym dowie suppose l. what if sb learns about it; a niech ci się nie uda suppose l. what if you fail.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > niech
12 niedobrze

adv. 1. (niewłaściwie) badly, wrong
- projekt jest niedobrze realizowany the project isn’t being implemented properly

- niedobrze zrozumiałeś tekst you’ve misunderstood the text
2. (niezdrowo) [czuć się] bad adj., not good adj., not well; (niewystarczająco) [widzieć] not well
- niedobrze wyglądasz you don’t look (too) good a. well

- biedny pies niedobrze słyszy the poor dog doesn’t hear (too) well
3. (niepomyślnie) badly, not well
- w firmie dzieje się niedobrze things aren’t going well for the firm

- to się dla ciebie niedobrze skończy you’re headed for trouble
4. (nieprzyjaźnie) badly, unkindly
- ojczym traktował ją niedobrze her stepfather treated her badly

- dlaczego niedobrze mu życzysz? why are you so hostile towards him?
5. (niemiło) [czuć się] uncomfortable adj. 6. (nieefektownie) niedobrze ci w niebieskim/w tej sukience blue/that dress doesn’t suit you
- niedobrze wypaść na egzaminie to not do well in the exam

■ niedobrze mi I don’t feel (too) good

- po tych gruszkach/czekoladkach zrobiło mi się niedobrze those pears/chocolates made me feel sick

- po tym sutym obiedzie zrobiło mi się niedobrze I didn’t feel too good after that heavy meal

- z nim/nią jest niedobrze he’s/she’s not doing well, he’s/she’s in bad condition

- niedobrze z tobą, chyba naprawdę się zakochałeś żart. what a state you’re in – you must really be in love żart.

* * *

adv

( niezdrowo) sickly, unwell; ( niepomyślnie) badly; ( niewłaściwie) wrongly; ( nieprzyjaźnie) unkindly

niedobrze mi — I feel sick

robi mi się niedobrze — I'm beginning to feel sick

czuć się niedobrze — to feel unwell

niedobrze z nim — he's (really) in trouble

niedobrze to wygląda — it looks pretty bad

mieć niedobrze w głowie — to have a screw loose

niedobrze mu patrzy z oczu — he doesn't look like a good person

* * *

niedobrze

adv.

1. (= nie tak, jak trzeba) wrong, wrongly, badly; mieć niedobrze w głowie have a screw loose.

2. (= niezdrowo) unwell, sickly; niedobrze mi I feel sick; czuć się niedobrze feel unwell l. sick.

3. (= nieprzychylnie) unkindly; niedobrze mu z oczu patrzy he doesn't look like a good person.

4. (= niepomyślnie) badly; niedobrze z nim he is in trouble; to się niedobrze skończy it's going to end badly; niedobrze to wygląda it looks pretty bad.

5. (= nieprzyjemnie) not well, badly; coś niedobrze pachnie przen. sth stinks, sth is not right.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > niedobrze
13 widać

Ⅰ praed. z okna widać góry you can see the mountains from the window
- na tle śniegu widać było wyraźnie jej czerwony sweter her red jumper could be seen plainly against the snow

- nic nie widać you a. one can’t see anything

- ledwo coś widać w tej mgle you can hardly see anything in this mist

- nie było cię widać I/we couldn’t see you

- nie było go nigdzie widać he was nowhere to be seen

- „zajęło mi to tylko godzinę” – „to widać” ‘it only took me an hour’ – ‘I can see that’

- czekamy godzinę, a autobusu ciągle nie widać we’ve been waiting for an hour, and there’s still no sign of the bus

- widać ci halkę your slip is showing

- sprawa się ciągnie i końca nie widać the case drags on and there’s still no end in sight

- stąd widać zamek jak na dłoni you can see the castle as plain as anything from here

- widać było, jak wymachuje parasolem you could see him/her waving his/her umbrella

- widać było, że… you could tell that…

- od razu widać, że to dobry samochód you can tell immediately that it’s a good car

- widać było po jego minie, że coś zbroił you a. one could tell from his expression that he’d been up to a. he’d done something pot.

- widać było po nich determinację you could tell they were determined

- widać, że znają się dobrze you can see (that) they know each other well

- z tego, co mówił, widać było, że nie ma o sprawie pojęcia from what he said it was obvious that he knew nothing about it
Ⅱ part. apparently
- widać wypił za dużo, bo był czerwony jak burak he must have had too much to drink, because he was as red as a beetroot
Ⅲ jak widać as you can see, as can be seen
* * *
1. adv
widać nie mógł przyjść — apparently he couldn't come
2. inv
widać światło — I can see some light

nie było go nigdzie widać — he was nowhere to be seen

nic nie widać — I/we {itp.} can't see anything

to widać — it shows

jak widać — as you can see

* * *

widać

ipf.

tylko w formie bezosobowej widać kogoś/coś sb/sth is visible; sb/sth can be seen; widać, że... it is evident that...; one can see that...; to widać it shows; nie było cię widać we couldn't see you; you were hidden from sight; nigdzie ich nie widać they're nowhere to be seen; wciąż nie widać statku the ship is still out of sight; widać ci halkę your petticoat is showing; widać po nim, że pił you can see he's been drinking; widać, że jesteś przygotowany do egzaminu you are evidently well prepared for the exam; ze wzgórza będzie widać miasto jak na dłoni the city will be plainly visible from the hill.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > widać
14 przeczek|ać

pf — przeczek|iwać impf vt 1. (poczekać na koniec) to wait for the end of [burzę, kryzys, wojnę]
- trzeba przeczekać, aż się ściemni we must wait until a. till it gets dark

- lepiej przeczekaj jej zły humor you’d better wait until a. till she’s in a better mood

- gra na przeczekanie a waiting game

- polityka obliczona na przeczekanie a wait-and-see policy
2. (spędzić czas na czekaniu) to wait (out) [chwilę, godzinę]
- przeczekał cały dzień na próżno he waited all day in vain

- noc przeczekamy w hotelu we’ll spend the night in a hotel

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przeczek|ać
15 rozumi|eć

impf (rozumiem, rozumiał, rozumieli) Ⅰ vt 1. (pojmować) to understand [sens, tekst, instrukcję, pytanie]
- z przejęcia niewiele rozumiała, co do niej mówią on account of her excitement she hardly understood what they were saying to her

- nie pozwalaj się wykorzystywać, rozumiesz? don’t let yourself be exploited, understand?

- w potocznym rozumieniu tego słowa… in the ordinary meaning…

- ćwiczenia na rozumienie tekstu comprehension exercises ⇒ zrozumieć

- rozumiesz po polsku/węgiersku? do you understand Polish/Hungarian?

- zostaw ich, nie rozumiesz po polsku? leave them alone, don’t you understand plain Polish? ⇒ zrozumieć

- rozumieli, że grozi im niebezpieczeństwo they understood that they were in danger

- zapytał, jak ma to rozumieć he asked what he was to understand by that a. make of that

- źle rozumiiane poczucie lojalności an ill-conceived sense of loyalty

- „przepraszam za spóźnienie, ale wykład się przedłużył” – „rozumiem” ‘sorry I’m late, but the lecture lasted longer than planned’ – ‘I see’

- teraz, rozumiem, szuka pan nowej pracy and now, I gather, you’re looking for a new job

- prawie co dzień, rozumiesz, kupuje coś do ubrania pot. almost every day, you see, she buys something new to wear

- a na koniec, rozumiesz, on prosi mnie o pożyczkę! pot. and in the end, you see, he asks me for a loan!

- oni, pani rozumie, mają szerokie znajomości you must understand that they know people in all places ⇒ zrozumieć
4. (wczuwać się) to understand, to sympathize
- rozumieć dzieci/młodzież to understand children/youth

- rozumieć czyjąś sytuację/czyjeś uczucia to understand the situation sb is in/sb’s feelings ⇒ zrozumieć
Ⅱ rozumieć się 1. (wzajemnie) to understand one another
- rozumieli się bez słów they understood one another without words

- zawsze dobrze rozumiałem się z rodzicami my parents and I have always understood one another very well, I’ve always had a good relationship with my parents
2. pot. (znać się na czymś) rozumieć się na interesach/sztuce współczesnej to know a thing or two about a. to be well up on business/modern art 3. (jest rozumiane) potocznie rozumie się demokrację jako rządy większości democracy is popularly understood as majority rule
■ to sie samo przez się rozumie pot. it goes without saying

- do szkoły, ma się rozumieć, nie poszliśmy pot. naturally we didn’t go do school

- to rozumiem! pot. now you’re talking!

- taka podróż to rozumiem! zwiedzimy kawał świata now you’re talking! we’re going to see a lot of the world

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rozumi|eć
16 wytrzym|ać

pf — wytrzym|ywać impf vt 1. (nie ulec) to withstand [obciążenie, napięcie, uderzenie]; (przetrwać czas) to last out; (nie poddać się) to hold out; (przetrzymać psychicznie) to hold on
- wytrzymać napór wroga to withstand an enemy attack

- wytrzymać głód to bear one’s hunger

- wytrzymać czyjeś spojrzenie to steadily return sb’s gaze

- wytrzymać tempo marszu/biegu to stand the pace of a march/run

- nie mógł wytrzymać w domu he couldn’t bear it at home

- musisz (to) wytrzymać you must hold on

- już dłużej nie wytrzymam I can’t stand it any more

- jak ty możesz z nim wytrzymać? how do you put up with him?

- jest tak gorąco, że nie można wytrzymać it’s so hot it’s unbearable

- nie mogę wytrzymać, żeby ci tego nie powiedzieć I just can’t keep from telling you

- czy wytrzymają do nadejścia pomocy? can they last out till help arrives?

- nie wytrzymał nerwowo i wyszedł he couldn’t bear the tension and went out
2. (nakazać czekanie) to keep [sb] waiting, to make [sb] wait
- wytrzymał go za drzwiami/do końca zebrania he kept him waiting outside the door/until the end of the meeting

- wytrzymała nas całą godzinę she made us wait (for) a whole hour

■ wytrzymać nutę a. dźwięk a. ton Muz. [śpiewak] to hold a. sustain a note

- nie wytrzymywać porównania z kimś/czymś książk. to bear no comparison with sb/sth

- nie wytrzymywać krytyki [teoria, twierdzenie, argumenty] to not hold up to criticism

- wytrzymać próbę czasu to stand the test of time

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wytrzym|ać

См. также в других словарях:

All Disco Dance Must End In Broken Bones — Infobox Album Name = All Disco Dance Must End In Broken Bones Type = Album Artist = Whale Released = 1998 Recorded = Genre = Alternative rock Length = Label = Producer = Reviews = Last album = Pay For Me (mini album) This album = All Disco Dance… … Wikipedia
End time — End time, End times, or End of days are the eschatological writings in the three Abrahamic religions and in doomsday scenarios in various other non Abrahamic religions. In Abrahamic religions, End times are often depicted as a time of tribulation … Wikipedia
Must Be the Music (TV series) — Must Be the Music Genre Reality Format Music competition Presented by … Wikipedia
Must — (m[u^]st), v. i. or auxiliary. [OE. moste, a pret. generally meaning, could, was free to, pres. mot, moot, AS. m[=o]ste, pret. m[=o]t, pres.; akin to D. moetan to be obliged, OS. m[=o]tan to be free, to be obliged, OHG. muozan, G. m[ u]ssen to be … The Collaborative International Dictionary of English
Must Have Done Something Right — Single by Relient K from the album Five Score and Seven Years Ago Released … Wikipedia
End of the Century — Studioalbum von Ramones Veröffentlichung Januar 1980 Label Sire Records Format … Deutsch Wikipedia
End of Days (film) — End of Days Directed by Peter Hyams Produced by Armyan Bernstein Bill Borden Thomas Bliss … Wikipedia
Must Be Santa (song) — Must Be Santa is a Christmas song that was originally recorded in 1961 by Mitch Miller. Hal Moore and Bill Fredericks wrote the song. Although the lyrics are different, it has exactly the same tune as Oh, You Sweet One , written by Moe Jaffe and… … Wikipedia
end product — end product, end result These have both been criticized for containing an element of redundancy, since both a product and a result must necessarily come at the end, but they are well established. End product was first used in chemistry by… … Modern English usage
end result — end product, end result These have both been criticized for containing an element of redundancy, since both a product and a result must necessarily come at the end, but they are well established. End product was first used in chemistry by… … Modern English usage
end zone — end zones N COUNT In American football, an end zone is one of the areas at each end of the field that the ball must cross for a touchdown to be scored … English dictionary

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с польского на все языки

I must end

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с польского на все языки

I must end

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: